Chociaż sezon na grzyby powoli dobiega końca, wybierając się na spacer do lasu, nadal można się miło zaskoczyć. Mniej lub bardziej doświadczeni zbieracze grzybów co roku chętnie chwalą się swoimi zbiorami oraz wyjątkowymi okazami. Kulturowe oraz spożywcze funkcje, które przypisujemy grzybom to jednak tylko namiastka zadań, które pełnią one w przyrodzie.

Czy grzyby mogą być jeszcze bardziej przyjazne środowisku?

Okazuje się, że tak! Naukowcy z różnych części naszej planety wpadli już na wiele nowych, ciekawych i możliwe, że rewolucyjnych zastosowań grzybów. Szczególna jest grzybnia – ciało grzybów w postaci niewidocznych dla ludzkiego oka nitkowatych strzępek. Oto kilka przykładów niezwykłych zastosowań:

  • Deski surfingowe z grzybów – grzybnia używana jest jako wypełnienie formy drukowanej w technologii 3D. Takie deski surfingowe są w pełni kompostowalne i mogą pomóc w regeneracji koralowców, zmniejszając zanieczyszczenie wód plastikiem z desek surfingowych.
  • Zamiennik skóry – alternatywą dla skóry zwierzęcej jest m.in. materiał o nazwie Mylo. Materiał ten wykonany jest z przetworzonej grzybni, a sięgnęły po niego  już takie firmy, jak np. Adidas.
  • Materiał opakowaniowy – z grzybni produkowane są alternatywy dla styropianu oraz pianki poliuretanowej. Materiał MycoComposite wykorzystywany jest jako spoiwo wiór drzewnych lub słomy dla produkcji sztywnych opakowań. MycoFlex to elastyczna pianka wykonana w 100% z grzybni. Materiał opakowaniowy z zastosowaniem tych technologii wykorzystują m.in. IKEA oraz Dell.
  • Cegła grzybniowa – organiczny materiał budowlany, powstający z odpadów organicznych oraz grzybni. Chociaż mniej wytrzymała niż tradycyjna cegła, znajduje zastosowanie w budowaniu m.in. fasad budynków.
  • Zastosowanie w elektronice – grzybnia może być użyta jako materiał budulcowy do urządzeń elektronicznych, jako czujnik reagujący na bodźce środowiskowe, a także jako ekologiczna bateria. To ostatnie rozwiązanie bazuje na użyciu w bateriach nanowłókien ze ścian komórkowych grzybów, jako zastępstwo dla elektrod grafitowych w dzisiejszych bateriach.

Nie tylko innowacje – jaką rolę w przyrodzie odgrywają grzyby?

Grzyby odpowiadają za szereg procesów w środowisku przyrodniczym. Przyczyniają się do zachowania w nim równowagi. Grzyby, które żyją na martwych szczątkach roślinnych i zwierzęcych, rozkładają materię organiczną. Oznacza to, że zapobiegają nadmiernemu gromadzeniu się obumarłej przyrody, a tym samym użyźniają glebę. Grzyby współpracują również z innymi organizmami, np. żyją w symbiozie z glonami. Z innymi roślinami współdziałają również poprzez wymianę substancji odżywczych za pomocą korzeni. Nazywamy to mikoryzą.

Grzyby są chętnie zjadane nie tylko przez ludzi, ale i przez leśne zwierzęta. Co ciekawe, przeprowadzają selekcję w świecie roślin, atakują i usuwają chore drzewa, natomiast te zdrowe „zostawiają”.

Grzyby pełnią także mniej pożądane funkcje w przyrodzie. Czasem powodują gnicie roślin. Atakują również rośliny uprawne, przez co zmniejszają plony. Potrafią również żyć kosztem innych organizmów, czyli być pasożytami.

Co prawda, przed nami jeszcze długa droga, zanim będziemy mogli pochwalić się np. wybudowaniem domu w całości z wykorzystaniem grzybów, możliwe jednak, że będziemy obserwować grzybową, technologiczną rewolucję z zachwytem porównywalnym do tego, który odczuwamy po znalezieniu idealnego borowika czy prawdziwka.