Is it possible to talk about soil with children in a simple and understandable way? Of course it can!

Gleba, czyli zewnętrzna część litosfery (powierzchni Ziemi), ukształtowana została przez klimat i organizmy żywe. Treść ta może być niezrozumiała dla ciekawych świata młodych odkrywców, którzy na każdym kroku zadają pytania. Gleba dla najmłodszych jest ziemią, piaskiem, czasem błotem, w którym żyją dżdżownice.

Najmłodsi zauważają, że ziemia jest wszędzie i mają rację. Znajdziemy ją na placu zabaw, w naszych domach, w których rozkwitają kwiaty w doniczkach, a także w ogródku, gdzie wyrywane są marchewki. Na tym etapie warto wspomnieć dziecku, że temu, co oni nazywają „ziemią” naukowcy nadali nazwę „gleba”. Zajęli się tym tematem, ponieważ gleba jest bardzo ważnym elementem przyrody. To w glebie rosną drzewa, kwiaty oraz krzewy, z których możemy zrywać na przykład maliny. 

Gleba to również miejsce, gdzie żyją zwierzęta. To z pewnością zaciekawi waszych małych odkrywców. Zwierzęta te mają świetny słuch, dlatego radzą sobie w ciemności. Przykładem z ogródka jest kret – doskonale znany u nas w Polsce. Kolejnym zwierzęciem żyjącym w ciemności jest golec piaskowy, zamieszkujący pustynne tereny Afryki Wschodniej. Co ciekawe, żywi się on roślinami. W Argentynie znajdziemy za to puklerzniczka karłowatego, który wychodzi na powierzchnię tylko po opadach deszczu, kiedy to jego siedlisko zalane zostanie wodą oraz w nocy w poszukiwaniu pożywienia.

Warto też wspomnieć, że w glebie zadomowiły się nie tylko ssaki. Żyją tam również żywe organizmy, które nie są widoczne dla naszych oczu, chociażby bakterie – zarówno te dobre jak i złe. To miejsce, gdzie znajdziemy też glony i pierwotniaki, o których najmłodsi będą uczyć się w szkole. A także żyją tam owady oraz… słynna dżdżownica. 

Dobrze jest znać odpowiedź na pytanie, z czego składa się gleba. Potraficie na nie odpowiedzieć? Otóż składa się ona z trzech faz: stałej, ciekłej oraz gazowej. Z fazą ciekłą i gazową z pewnością nie będzie problemu, bo to nic innego jak woda i powietrze. Faza stała to związki organiczne, organizmy żywe i składniki mineralne. W uproszczeniu są to drobinki skał, które mieszają się z tym, co się rozkłada w przyrodzie, np. gałęzie, liście, kwiaty, grzyby oraz mniejsze i większe zwierzęta.

Dlaczego warto poświęcić trochę uwagi, odświeżyć nieco wiedzę i porozmawiać z dziećmi na temat gleby? Ponieważ jest to naprawdę istotny temat. Po pierwsze, 95 proc. żywności pochodzi z gleby. Co oznacza, że jeśli nie przykładalibyśmy uwagi do tego, co się z nią dzieje i jak o nią dbać, to prawdopodobnie chodziłybyśmy głodni. Po drugie, jakby to poważnie nie brzmiało, prawdą jest, że bez gleby nie byłoby naszego istnienia – ani nas ludzi, ani otaczającej nas flory i fauny. Ostatnie i najważniejsze – rozmawiając dbamy o naszą dobrą relację z dzieckiem oraz o jego dobre relacje z naturą. 

Czy wiesz, że…

puklerzniczek karłowaty, maleńki wąż z Indii, posiada na końcu ogona unikalną, tarczowatą strukturę, która pomaga mu zakopywać się w ziemi? Ten mało znany gad spędza większość życia pod powierzchnią, ukrywając się przed drapieżnikami i poszukując pożywienia w glebie.