Selektywna zbiórka – ma jakiś sens, czy jest tylko wymysłem i uprzykrzaniem nam życia?

Często słyszymy o selektywnej zbiórce odpadów, zwykle w dość negatywnym kontekście. A to ktoś mówi o błędach w segregacji, innym razem o zbyt małej ilości odpadów segregowanych w porównaniu do wszystkich, które wyrzucamy. Jeszcze innym razem słyszymy o skargach mieszkańców na firmy zajmujące się odbiorem odpadów, które posegregowane odpady mają wrzucać do jednej śmieciarki. Jaki to wszystko ma sens? – zastanawia się Kaja Mietlicka, specjalistka ds. edukacji ekologicznej. I odpowiada: – Wbrew pozorom, ogromny. 

Czy warto się starać, skoro i tak ciągle słyszymy, że robimy to źle? Po co w ogóle jest ta selektywna zbiórka? Czy nie moglibyśmy wrzucać wszystkiego do jednego pojemnika, żeby później ktoś posegregował odpady w sortowniach? 

Oczywiście pytam o to wszystko prowokacyjne, powtarzając najpopularniejsze, potoczne – i bardzo niesprawiedliwe – opinie o potrzebie segregowania odpadów. Ale po kolei.

Szkło, papier i tworzywa sztuczne – każde do innego pojemnika. To punkt wyjścia do recyklingu 

Zacznijmy od tego, czym w ogóle jest selektywna zbiórka. Jest to proces segregacji odpadów na różne frakcje w celu ich prawidłowego przetwarzania i recyklingu. Selektywna zbiórka polega na oddzieleniu różnych rodzajów odpadów, takich jak szkło, papier, plastik czy metal i gromadzeniu ich w specjalnie wyznaczonych do tego pojemnikach lub workach. Proste? Tylko w praktyce. 

Selektywna zbiórka ma na celu zmniejszenie ilości odpadów, które trafiają na składowiska i przede wszystkim wykorzystanie surowców wtórnych w celu poddania ich recyklingowi. W ten sposób z odpadów mogą powstać zupełnie nowe, przydatne nam, rzeczy. Ze szklanej butelki mogą powstać nowe butelki czy słoiki,  z makulatury powstają gazety czy zeszyty, a z plastikowej butelki nowe plastikowe opakowania, wieszaki albo bluzy polarowe. Przetwarzanie i recykling odpadów jest bardziej ekologiczne niż ich składowanie czy spalanie.

To są główne powody, dla których wprowadzona została selektywna zbiórka. Ale czy naprawdę nie możemy wrzucać wszystkich odpadów do jednego pojemnika, a segregacji zostawić sortowniom i ich pracownikom?

Niestety, nie jest to takie proste. 

Segregowanie odpadów zwiększa ich jakość, nasze bezpieczeństwo i pomaga dbać o klimat 

Nie możemy wrzucać wszystkich odpadów do jednego pojemnika z kilku powodów. Po pierwsze, utrudniałoby to recykling i zmniejszało ilość materiałów, które mogą zostać wykorzystane ponownie. Przykładem może być papier, którego do niebieskiego pojemnika nie możemy wyrzucić w sytuacji, gdy jest mokry bądź tłusty. Selektywna zbiórka zwiększa nie tylko ilość, ale także jakość zebranych surowców.

Po drugie, niektóre odpady (zwane odpadami niebezpiecznymi) – takie jak chemikalia, baterie, leki czy elektronika – mogą być szkodliwe dla środowiska lub zdrowia ludzkiego. W przypadku mieszania tych odpadów z innymi istnieje ryzyko zanieczyszczenia i uwolnienia substancji niebezpiecznych. Dlatego istnieją specjalne sposoby zbierania i utylizacji tych materiałów.

Po trzecie, niektóre materiały wymagają specjalnego przetwarzania, aby mogły zostać bezpiecznie usunięte. Przykładem są odpady organiczne, które mogą się rozkładać i wydzielać metan, jedną z głównych przyczyn zmian klimatycznych. Przez odpowiednią obróbkę, taką jak kompostowanie, można przekształcić te odpady w bezpieczny i przydatny produkt dla rolnictwa, tzw. kompost. 

Oddzielne zbieranie i segregacja odpadów są ważne dla ochrony środowiska, zdrowia ludzkiego i efektywnego wykorzystania zasobów. Dlatego nie możemy wrzucać wszystkich odpadów do jednego pojemnika. Nawet przy założeniu, że ktoś w sortowni miałby później spróbować je posegregować – w wielu przypadkach byłoby już za późno. 

Do którego pojemnika? Sprawdź dokładnie, gminy i miasta mają różne zasady 

Sposoby prowadzenia selektywnej zbiórki mogą się różnić pomiędzy gminami. W niektórych miastach surowce wtórne zbiera się w workach, w winnych w pojemnikach. W części miast funkcjonują dwa pojemniki na szkło: jeden na białe, drugi na kolorowe, w innych jest jeden pojemnik, do którego można wrzucać zarówno szkło białe, jak i kolorowe. Dokładne zasady segregacji w Twoim miejscu zamieszkania możesz znaleźć na stronie internetowej urzędu miasta lub gminy.

Podsumowując, selektywna zbiórka odpadów jest istotnym elementem procesu ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Poprzez segregację i recykling odpadów można zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko, ograniczyć zużycie surowców naturalnych i redukować emisję gazów cieplarnianych. Dlatego następnym razem, słuchając na imprezie rodzinnej o „bezsensownym segregowaniu” i mitycznej śmieciarce, „gdzie i tak wszystko mieszają”, warto krzyknąć: Hej! To zupełnie nie tak! I wytłumaczyć rozmówcom, jak wiele od segregacji śmieci zależy.