Jak zbudować domową stację monitorującą jakość powietrza?

Czyste powietrze to jeden z kluczowych elementów wpływających na nasze zdrowie oraz samopoczucie. Jednak, zwłaszcza w dużych miastach, coraz rzadziej mamy okazję się nim cieszyć. Co możemy z tym zrobić? Więcej niż myślicie. Na początek zacznijcie monitorować jakość powietrza w swojej okolicy.

Jak to robić, nie ponosząc bardzo dużych wydatków? Krok po kroku pokażemy Wam, w jaki sposób możecie przygotować domową stację monitorującą jakość powietrza. Pozwoli Wam to na śledzenie najważniejszych parametrów i podjęcie kroków, które choć w niewielkim stopniu zmniejszą zanieczyszczenia (o tym jak to zrobić pisaliśmy w innych artykułach).

Oto prosta instrukcja, jak samodzielnie zbudować stację monitorującą jakość powietrza:

  1. Wybierz lokalizację – wybierz pomieszczenie w swoim domu, które jest dobrze wentylowane i nie jest narażone na bezpośredni wpływ promieni słonecznych.
  2. Przygotuj niezbędne materiały – możesz oczywiście kupić gotowe urządzenie monitorujące, ale jeśli zdecydujesz się na jego samodzielne wykonanie, będą Ci potrzebne:
    • Raspberry Pi lub mikrokontroler, np. Arduino
    • Czujnik jakości powietrza, np. czujnik PM2.5/PM10, czujnik CO2
    • Czujnik temperatury i wilgotności, np. BME680 lub BME280
    • Wyświetlacz do prezentacji wyników, np. LCD
    • Kable połączeniowe
    • Płytka prototypowa
    • Zasilacz lub baterie
    • Obudowa, np. plastikowe pudełko.
  3. Podłączenie czujników
    • Podłącz czujniki temperatury i wilgotności oraz jakości powietrza do Rasperry Pi lub mikrokontrolera, korzystając z przewodów połączeniowych. 
    • Podłącz wyświetlacz, aby móc odczytywać wyniki pomiarów.
  4. Programowanie urządzenia
    • Pobierz i zainstaluj oprogramowanie, np. Arduino IDE lub inne odpowiednie dla Twojego mikrokontrolera.
    • Znajdź i zaimportuj biblioteki potrzebne do obsługi czujników i wyświetlacza.
    • Skorzystaj z zaimportowanych bibliotek w celu wyświetlenia wyników na ekranie.
  5. Instalacja i kalibracja
    • Uruchom mikrokontroler i sprawdź, czy wszystkie czujniki działają poprawnie.
    • Porównaj wyniki z innymi źródłami (np. lokalnymi stacjami monitorującymi jakość powietrza), aby upewnić się, że Twoje urządzenie działa prawidłowo.
  6. Montaż stacji
    • Umieść wszystkie komponenty w obudowie, upewniając się, że czujniki mają dostęp do powietrza.
    • Zamocuj obudowę w wybranym przez Ciebie miejscu.
  7. Zbieranie i analiza danych
    Regularnie analizuj zbierane dane, by sprawdzać, jak zmienia się jakość powietrza w zależności od równych czynników, np. pory dnia czy pogody.
  8. Interpretacja wyników
    • Poziom PM2.5 – cząstki o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra. Wysokie poziomy mogą być szkodliwe dla zdrowia.
    • Poziom PM10 – cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów. Mogą powodować problemy z oddychaniem.
    • Poziom CO2 
      – do 1000 ppm: to optymalny poziom CO2 w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
      – 1000-2000 ppm: przy takim poziomie CO2 mogą wystąpić dolegliwości, takie jak ból głowy czy senność.
      – powyżej 2000 ppm: taki poziom CO2 może powodować poważniejsze problemy zdrowotne.
    • Wilgotność i temperatura
    • Przy okazji monitorowania jakości powietrza warto również śledzić temperaturę i wilgotność powietrza. Optymalna temperatura, którą powinniśmy utrzymywać w swoich domach, to 20-22 stopnie Celsjusza. Natomiast wilgotność powinniśmy utrzymywać na poziomie 40-60 proc.

Bez względu na to, czy kupisz gotowe urządzenie, czy wykonasz je samodzielnie, stację do monitorowania jakości powietrza naprawdę warto mieć. Dzięki regularnemu sprawdzaniu i analizowaniu wyników pomiarów będziemy mogli lepiej zrozumieć, jak różne czynniki wpływają na jakość powietrza. Jest to świetny sposób na zwiększenie świadomości ekologicznej, dbanie o środowisko, a w konsekwencji również o zdrowie.

Przeczytaj również